Nie halo

Doświad­cze­nie przez oglą­da­nie. Oglą­daj­my więc. Pró­buj­my komen­to­wać, wymie­niać opi­nie. Otwie­ram kwiz bez nagród. Co jest nie halo na tym obraz­ku? Posta­ram się roz­sze­rzyć wpis o dodat­ko­we spo­strze­że­nia jutro lub poju­trze, a tym­cza­sem zapra­szam do komentarzy. 

Pod­po­wiedź moż­na zna­leźć w krót­kiej dys­ku­sji na jed­nej z grup Gol­den­Li­ne, zapo­cząt­ko­wa­nej przez Rober­ta Ole­sia, któ­ra, nie­ste­ty, nie zosta­ła popro­wa­dzo­na dalej, a szkoda. 

 

Wóz drabiniasty 

Wóz dra­bi­nia­sty? Nie bar­dzo wia­do­mo co z nim zro­bić? Przy­kle­imy do lite­ry i będzie dia­kry­tyk, ha, ha! Na przy­kła­dzie może­my porów­nać ory­gi­nal­ne dia­kry­ty­ki, dostar­czo­ne przez Lino­ty­pe i przy­go­to­wa­ne przez Kentype. 

Przyj­rzyj­my się lite­rom „Ł”. Dla­cze­go ken­ty­po­wa kre­ska jest krót­sza? Gdy­by pro­jek­tant nary­so­wał pra­wi­dło­wą kre­skę — nie­co dłuż­szą po lewej stro­nie — musiał­by opra­co­wać ker­ning dla co naj­mniej kil­ku­dzie­się­ciu moż­li­wych par: „ÓŁ”, „BŁ”, „KŁ” i tak dalej. O wie­le łatwiej nary­so­wać „lewą” kre­skę, któ­ra nie wpły­nie na powięk­sze­nie pola zna­ku (będzie takie samo, jak w lite­rze „L”) i… pędzą konie po betonie! 

Neue helve­ti­ca, lite­ry «ł» i «Ł» — ryc. 1. i 2. 

 

Jedzie­my na budowę 

Ogon­ki w wer­sji CE i PL są zde­cy­do­wa­nie róż­ne. Lino­ty­pe — fine­zyj­ne, z prze­wę­że­niem, Ken­ty­pe — prost­sze, bez prze­wę­żeń. W idei pisma jed­no­ele­men­to­we­go wszyst­kie kre­ski są tej samej (optycz­nej) gru­bo­ści — w isto­cie nie są, ale mają robić takie wrażenie. 

Moż­na dys­ku­to­wać, któ­re roz­wią­za­nie bar­dziej takie­mu zało­że­niu odpo­wia­da, lecz w wer­sji PL poja­wił się gru­by błąd. Ogo­nek w lite­rze „Ę” wyglą­da, jak hak na suw­ni­cy. Samo się ciśnie na usta — polo­ni­za­cja prze­my­sło­wa. A więc… jedzie­my na budowę. 

Neue helve­ti­ca, lite­ra «Ę» — ryc. 3. i 4. 

 

Spa­da­ją­ce dachówki 

Ostat­ni rzut oka na helve­ti­kę. Liter­ki: „ć”, „Ć”, „ń”, „Ń”, „ó”, „Ó”, „ś”, „Ś”, „ź”, „Ź” dosta­ły te same kre­secz­ki, co ory­gi­nal­ne (CE), ale nie­któ­rym sko­ry­go­wa­no poło­że­nie. Mia­no­wi­cie: „ć”, „ó”, „ź” i „Ź” — nie­tknię­te; „Ó” — prze­su­nię­te w pra­wo; „Ć”, „ń”, „Ń”, „ś” i „Ś” — w lewo. 

Korek­ta jest nie­pra­wi­dło­wa (zaraz spad­ną — uwa­ga na gło­wę!). Pro­jek­tant w więk­szo­ści przy­pad­ków szu­kał środ­ka geo­me­trycz­ne­go, a powi­nien zna­leźć śro­dek optycz­ny i dodat­ko­wo sko­ry­go­wać go w prawo. 

W wer­sji CE kre­secz­ki nad lite­ra­mi (szcze­gól­nie) „o” i „O” doma­ga­ją się popra­wie­nia. Czy widać, że zbyt moc­no cią­żą w lewo? Dzie­je się tak dla­te­go, że nie są zapro­jek­to­wa­ne, jako pol­skie „ó”, tyl­ko, jako „o” z akcen­tem (dość czę­sto wyko­rzy­sty­wa­ne w nie­któ­rych języ­kach), a to róż­ne znaki. 

Neue helve­ti­ca CE/PL — ryc. 5. 

 

Wobec powyż­szych uwag rodzi się pyta­nie — Dla­cze­go? Czy ktoś z Czy­tel­ni­ków się z nimi zga­dza? a może wręcz prze­ciw­nie? Nie­uza­sad­nio­na kry­ty­ka nie jest prze­cież war­ta zła­ma­ne­go sze­lą­ga… ale może ja po pro­stu się mylę?